Đào Bitcoin Là Gì? Làm Thế Nào Để Đào Coin Ít Rủi Ro Và Có Lãi?

I. Đào Bitcoin là gì?

1. Những lý thuyết căn bản

Đào là quá trình mà Bitcoin và các loại tiền điện tử khác được tạo ra – hoặc được “đúc” ra (thuật ngữ này áp dụng cho các loại tiền tệ không phải là tiền điện tử). Đào được thực hiện bởi các mạng lưới phân quyền của các cá nhân, hoạt động độc lập hoặc trong các nhóm lớn. Một thợ mỏ cá nhân được biết đến như là một “nút” (node).

Có hai mục đích của việc đào mỏ: một là để tạo ra nhiều đồng tiền hơn, hai là để xác nhận tính hợp lệ của các giao dịch sử dụng tiền trong lưu thông, vấn đề cũng quan trọng không kém.

Hãy lấy Bitcoin làm ví dụ. Các giao dịch được thực hiện với Bitcoin được nhóm thành các “khối” (blocks), được xác nhận bởi các thợ mỏ (miners). Có một động lực tài chính cho các thợ mỏ để xác minh những giao dịch này. Họ làm việc này bằng cách giải các thuật toán phức tạp với máy tính của họ. Xác minh một khối (block) sẽ giúp cho họ một có được một số lượng Bitcoin ‘mới’ được thưởng, ngoài việc có được một khoản phí giao dịch.

​

2. Ai cũng có thể đào?

Về mặt kỹ thuật, đúng vậy, nhưng với Bitcoin, sự phức tạp của các thuật toán đã tăng lên rất nhiều, vì vậy, số tiền mà bạn sẽ phải bỏ ra để tăng sức mạnh máy tính còn tốn kém hơn là việc bạn sẽ kiếm được đồng xu và lệ phí mới từ việc xác minh khối giao dịch. Nói tóm lại, bạn sẽ mất tiền.

Chính vì lý do này, các thợ mỏ bây giờ tạo thành các nhóm lớn gọi là “pool” để kết hợp sức mạnh đào của máy tính (gọi là “hashing power”).

​

Do thuật toán của Bitcoin, một số lượng lớn các máy tính làm việc cùng nhau có cơ hội tốt hơn để giải quyết các thuật toán một cách nhanh chóng và thu tiền về – trong khi chi phí được giảm dần. Những “pool đào” này thậm chí đã phát triển thành các thực thể tiêu dùng, những người dùng thường xuyên tham gia sẽ mất với một khoản phí, đa số các mining pool đều có thu phí trên lợi nhuận của mỗi thợ mỏ.

3. Vẫn có thể đào các loại tiền tệ khác theo cách cá nhân không?

Vâng. Một số loại tiền mới hơn, và những người có các thuật toán khác với Bitcoin, vẫn còn có thể đào chỉ với chiếc máy tính của họ. Tuy nhiên, lợi nhuận có thể nhỏ và thậm chí bị xóa đi do sự biến động giá trị của đồng tiền. Hãy nhớ rằng: loại tiền mới được tạo ra sẽ có xu hướng biến động vô cùng. Ngay cả khi bạn kiếm được lợi nhuận đáng kể trong một ngày, cũng có thể dễ dàng biến mất trong thời gian tới, để lại cho bạn một khoản lỗ do tiền bạn bỏ ra cho máy tính để thực hiện công việc đó.

Phần cứng cần thiết để đào mỏ phụ thuộc vào bạn muốn đào cái gì. Nếu bạn đang tìm để đào bằng-chứng-cổ-phần Proof-Of-Stake POS (giao thức poS); thì sau đó máy tính bạn đang đọc này có thể là hoàn toàn ổn. Điều tương tự với những đồng xu thay thế mới; mặc dù tùy thuộc vào thuật toán đào của họ; nhưng điều này có thể không phải lúc nào cũng đúng. Bitcoin, như đã đề cập, là tốt nhất vào thời điểm này đối với những người chuyên nghiệp.

Nếu muốn kiếm được lợi nhuận lớn hơn, bạn có thể mua phần cứng đào mỏ từ các công ty. Đây được gọi là “giàn khoan” và nói chung là khá tốn kém. Vì vậy bạn nên tính toán chi phí cần thiết để chạy nó; cũng như giá mua của nó, để xem nó có làm cho bạn có lợi nhuận hay không. Các yếu tố như giá điện của bạn là quan trọng để xem xét.

Bạn cũng có thể thuê phần cứng thuộc sở hữu của một công ty, nó sẽ đào thay cho bạn. Đây được gọi là “cloudmining” (mỏ đào trên đám mây); có thể ít phức tạp hơn việc mua thiết bị. Tuy nhiên, lợi nhuận của bạn có thể sẽ nhỏ hơn trong dài hạn.

​

4. Vậy đào coin sẽ thay đổi như thế nào trong tương lai?

Chúng tôi đã đề cập rằng mọi người đã từng đào Bitcoin riêng lẻ; nhưng bây giờ chỉ những nhóm đào mới có lợi nhuận. Tương tự, trong những năm tới, tất cả những Bitcoin sẵn có sẽ được khai thác. Điều này có nghĩa là động lực duy nhất của thợ đào là xử lý việc xác nhận các khối giao dịch, phí giao dịch. Vì vậy phí sẽ cao hơn và các giao dịch mà người dùng chấp nhận mức phí cao nhất sẽ được xử lý trước, như trường hợp hiện tại. Sự kết thúc của việc khai thác đồng xu cũng có nghĩa là Bitcoin cuối cùng sẽ trở thành một đồng tiền giảm phát.


II. Đào coin thế nào rủi ro ít và có lãi?

Khi giá coin đột ngột tăng cao khiến việc đào coin trở nên rất có lãi và rồi mọi người lại đổ dồn đầu tư máy móc để đi đào coin. Và giá lại giảm đột ngột khiến khối người bỏ hàng đống tiền mua máy lại phải bán tống bán tháo với giá rẻ và chịu lỗ. Vậy làm thế nào để đầu tư đào coin ít rủi ro và có lãi thường là câu hỏi mà không ít người đặt ra, và bài viết này sẽ chia sẻ với bạn một số quan điểm.

​

1. Không nên đào coin bằng máy chuyên dụng

Khi Bitcoin trở nên được nhiều người biết đến thì đào Bitcoin trở nên khó khăn hơn với sự ra đời của các chip đào coin chuyên nghiệp (ASIC) thì cuộc chơi dần dần trở nên khó khăn hơn với những người tham gia đào Bitcoin quy mô nhỏ. Những công ty thiết kế và sản xuất được chip ASIC thường sẽ tự tổ chức hệ thống đào Bitcoin quy mô và khi có dấu hiệu công ty cạnh tranh đưa ra thị trường chip mới thì họ đem máy cũ đi bán để có kinh phí nghiên cứu và sản xuất chip thế hệ tiếp theo tốc độ cao hơn.

Do vậy, những người mua máy về sau thực chất đều mua lại những máy đào cũ đã lỗi thời và dù có được quảng bá tốc độ cao tại thời điểm đó thì thế hệ sắp tới tốc độ cao gấp đôi, gấp 3 thậm chí nhiều hơn đang sắp ra đời khiến việc mua thiết bị của họ trở nên quá rủi ro. Vì khi nhiều máy tốc độ cao hơn tham gia thì khiến độ khó của coin tăng lên khiến cho những máy tốc độ chậm hơn đạt hiệu suất rất thấp, thậm chí số lượng coin thu được bán đi cũng không còn đủ trả tiền điện.

2. Thời kỳ đầu, săn đào coin mới

Sau khi Bitcoin trở nên được nhiều người săn lùng và có chip ASIC thì mọi người đào coin cỡ nhỏ bỏ Bitcoin và đào các loại coin khác. Điều này không có nghĩa dân đào coin không còn thích Bitcoin nữa mà chỉ vì cuộc chơi với chip ASIC không phải cuộc chơi cho người chơi cỡ nhỏ (thậm chí cỡ lớn nhất ở VN cũng chưa đủ tầm) vì không thể tự thiết kế và sản xuất chip ASIC thì chỉ là mua lại máy cũ đã sắp có đời mới thay thế.

Thường các loại coin với thuật toán mới chưa có chip ASIC thì mọi người thường đào bằng CPU hoặc card đồ hoạ và chiến thuật tốt nhất lúc này đi săn tìm các coin mới đào lúc nó mới ra và có độ khó thấp nên có thể đào được số lượng lớn. Vì lúc thời gian ban đầu coin mới ra phần lớn mọi người hào hứng với nó nên với số lượng lớn có được đem bán là rất nhiều người kiếm được lợi nhuận lớn.

Thường các loại coin có chu kỳ phát triển là ban đầu giá thấp, sau đó giá tăng vọt lên và rồi lại giảm dần. Chỉ có một số ít coin sau khi giảm giá rồi lại tăng giá được trở lại nhiều lần. Đó là những coin tốt, còn những coin thông thường sau khi giảm giá thì cứ giảm mãi và trở thành rác.

Tuy vậy thời kỳ này cũng dần qua đi do sự xuất hiện của Ethereum và xu thế ICO thay vì đào coin như trước khiến cho có ít coin mới cần đến các thuật toán đào.

3. Nên đào coin bằng card đồ hoạ

Thời kỳ không còn nhiều coin mới ra mắt thường xuyên như trước thì việc đào coin dùng ASIC thuộc về các mỏ đào chuyên nghiệp bên Trung Quốc nơi có cơ sở sản xuất chip và giá điện rẻ thống trị. Còn lại mọi người thường đào coin bằng card đồ hoạ.

Khi giá coin trở nên sốt khiến cho nhiều người đầu tư vào đào coin mua sắm thiết bị khiến cho card đồ hoạ trở nên khan hàng và có giá rất đắt. Nhưng rồi độ khó tăng lên cộng với việc giá coin xuống khiến nhiều người thất vọng và lại bán đi các thiết bị của mình khiến cho giá máy lại trở nên rẻ.

Và để đào lúc này, chúng ta nên đợi khi nào giá máy rẻ để rồi tham gia; chứ không nên tham gia lúc giá máy đang cao.

4. Đào coin cũng có một số chiến lược

4.1. Đào rồi bán luôn quy ra đô la

Cách này được giới đào coin áp dụng nhiều và ít rủi ro. Nếu không phải mua máy lúc giá cao thì cách làm này thường là có lãi nhưng có thể lãi không nhiều vì chỉ đào coin nào giá cao và bán luôn nên cách làm này ít rủi ro nhất.

4.2. Đào giữ hoặc đổi ra coin yêu thích rồi bán khi giá cao

Cách làm này cũng được khá nhiều người áp dụng. Có thể một số người chơi mạo hiểm hơn sẽ giữ coin mình thích đợi khi tăng giá thật cao rồi mới bán. Cách này đôi khi lãi lớn nhưng cũng nhiều khi rủi ro vì coin mình yêu thích đôi khi lại không lên giá được và lâu quá thì phải bán dù bán lỗ. Đã lãi thì lãi nhiều nhưng đã lỗ thì lỗ cũng rất lớn.

Một số người chọn cách kết hợp chiến lược số 1 với chiến lược số 2, tức là bán đi một phần đủ trang trải chi phí tiền điện còn đâu giữ lại hoặc quy đổi thành coin có tiềm năng đợi giá cao thì bán. Cách này nếu có mất thì cũng không lỗ nhiều, và nếu lãi thì cũng lãi ít hơn. Nhưng được cái cách này an toàn hơn.

4.3. Đào và giữ dài hạn

Cách 3 là đào coin. Có thể loại nào đó đang có giá cao và bán đi quy đổi sang một loại có tiềm năng nhất và giữ lại lâu dài. Cách làm này ít người áp dụng vì nó giống như chiến lược đầu tư dài hạn, không dành cho người yếu tim. Vì đôi khi loại coin có tiềm năng nhất nhưng vì lý do nào đó mà đôi lúc nó xuống giá rất thấp.

5. Tương lai của việc đào coin

Đào coin ngày càng trở nên tập trung. Nói chung tất cả các thuật toán thì người ta đều có thể chế tạo ra các chip đào chuyên dụng. Và như vậy việc đào coin đang dần dần trở nên tập trung hơn. Xu thế này đi ngược với giá trị của đồng tiền kỹ thuật số tức là phi tập trung và không chịu sự kiểm soát của một tổ chức nào.

Một số coin muốn chuyển sang mô hình Proof of Stake (POS) nhưng POS bộc lộ quá nhiều nhược điểm.

Riêng Dash có một kế hoạch tốt giúp tránh sự trở nên tập trung hoá mà vẫn tận dụng được lợi thế về sự đảm bảo an toàn của Proof of Work (POW). Để làm việc này Dash cần những người đào coin phải có một lược Dash nhất định làm đặt cọc. Điều này có nghĩa là một số lượng Dash nhất định bị khoá lại; nếu lượng Dash đó đem tiêu đi thì việc đào coin trở nên rất khó khăn. Và như vậy sẽ giảm sự phụ thuộc bởi những tay chơi lớn có thể vừa thiết kế và sản xuất chip vừa đào.

Muốn khống chế được việc đào đòi hỏi anh ta phải vừa có máy tốc độ cao, vừa có số lượng Dash lớn. Và với những người sở hữu Dash số lượng lớn thì không dại gì người ta muốn hệ sinh thái nó trở nên yếu hơn và họ sẽ chấp nhận hy sinh việc đào để sở hữu số Dash lớn làm Masternode hoặc hy sinh không giữ số lượng Dash lớn mà tập trung vào sản xuất máy đào tốc độ cao.

Để giúp giảm bớt việc tập trung thì Evan Duffield người sáng lập ra Dash có thành lập phòng thí nghiệm phần cứng gọi là Dash Labs để nghiên cứu phần cứng và mã nguồn mở nó để bất cứ ai cũng có thể áp dụng thiết kế đó. Điều này giúp giảm bớt sự tập trung.

Tuy vậy, cho đến nay Dash vẫn chưa áp dụng điều này. Và về sau để đào Dash thay vì phải có máy tốc độ cao thì cần phải mua nhiều Dash đặt cọc để đảm bảo máy chạy hết tốc độ hoặc phải tìm cách liên kết với người có nhiều Dash. Như vậy kiểu gì Dash cũng sẽ được săn tìm; và giá Dash sẽ còn tiếp tục tăng cao vì bên cạnh đó công nghệ của Dash liên tục được phát triển bởi ngân sách dành cho đầu tư phát triển công nghệ với kinh phí ngày một lớn.